Powojenny wyścig zbrojeń, nadciągające widmo atomu i wyścig kosmiczny między ZSRR i USA. To czynniki, które przez wiele lat wpływały na wyobraźnię zbiorową i masowy design. Pod koniec lat 50. XX wieku zaczęła wykształcać się specyficzna estetyka, która podsycana była zimnowojennymi narracjami o eksploracji kosmosu, lotach poza ziemską orbitę czy pierwszych satelitach. O jaki nurt chodzi?
FORMY ESTETYCZNE
Space Age był nurtem estetycznym, który łączył doświadczenia i minimalizm modernizmu z futurologicznymi, opływowymi formami inspirowanymi rakietami kosmicznymi i nowoczesną technologią. Po czasach wojennych, design epoki kosmicznej przepełniony był optymizmem i nadzieją. Jednocześnie stając się ważnym elementem masowej wyobraźni, a niekiedy także formą powojennej, zbiorowej terapii.
Wpływy tej estetyki widać było nie tylko w sztuce użytkowej, designie, modzie i architekturze lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ale także mediach i telewizji.
W 1962 roku premierę ma znana kreskówka o rodzinie Jetsonów, nawiązująca wyraźnie do modnych w latach 60. space age’owych form i zarysowująca utopijne wizje nowoczesnej przyszłości w technologicznym dobrobycie.
KOSMOS, CZYLI CZERŃ I KOLOR
W sztuce ery kosmicznej dominowały zaokrąglone, organiczne kształty, także czerń i biel łączone często z nasyconymi kolorami podstawowymi. Ruch przenikał wszystkie dziedziny życia – od mody i ubioru, przez wzornictwo przemysłowe, aż po interior design i architekturę. Inspiracją dla artystów stały się statki i kapsuły kosmiczne, satelity, opływowe rakiety, motywy gwiezdne i planetarne, a nawet stroje kosmonautów.
Wśród najważniejszych wizjonerów tego ruchu należy wymienić nazwiska, takie jak chociażby Eero Saarinen (autor m.in. projektu Tulip Chair z 1956 roku). Dalej, Verner Panton (autor m.in. popularnych do dziś projektów mebli takich jak Panton Chair, Moon Lamp czy Cone Chairs) czy Eero Aarnio (znany chociażby z projektu Ball Chair). Wiele projektów stworzonych w tym czasie produkowanych jest do dziś w niezmienionej formie, inne stanowią ważną inspirację dla nowoczesnego designu.
CZY SPACE AGE POWRÓCI?
Kiedy era kosmiczna zaczęła chylić się ku końcowi? Jedni twierdzą, że jeszcze w latach 70. To właśnie wtedy zainteresowanie mediów większością widowiskowych misji kosmicznych zaczęło stopniowo spadać. Inni twierdzą, że było to dopiero pod koniec lat 80., wraz ze schyłkiem zimnej wojny.
Jedno jest pewne, Space Age nie został zapomniany, a retro-futurystyczne wizje sprzed ponad połowy wieku zdają się przeżywać kolejny renesans. Dlaczego? Na pewno jest to nostalgia do dawnych technologii i retro elektroniki. Być może w dobie coraz odważniejszej eksploracji Marsa i przełomowych misji kosmicznych, możemy spodziewać się zwrotu ku (neo)space age’owi?
Autor: Sonia Nowacka
SPREAD THE ARQ!
Dziękujemy za zaangażowanie i konsumpcję naszych treści.
Podziel się THE ARQ z innymi świadomymi odbiorcami poprzez social media.